namfullordinna.is

Þegar ég var í námi við háskólann í Bamberg fannst mér við læra um kenningar á ákaflega hagnýtan hátt. Og ég er enn viss um að kennarar mínir þar hafi haft gott lag á að hjalpa okkur að læra kenningarnar þannig að þær nýtast okkur. Aftur á móti hef ég orðið að endurskoða þessa tilfinningu mína að einhverju leiti, eftir að ég kenndi sjálfur námskeið við skólann mörgum árum síðar. Því þá sagði mér nýútskrifaður „Andraóg“ …fullorðinsfræðari 🙂  …. að hún hafi bara lært kenningarnar utanað fyrir próf!!!

Svo eitthvað meira var í gangi, og trúlega var það a.m.k. tvent:

1. Ég vann við kennslu fullorðinna á meðan á náminu stóð
2. Ég notaði hugarkort við nám mitt

Kanski þurfum við fyrst að átta okkur á því hvað vísindaleg kenning er.

Annars stigs kenningar eru samkvæmt þessu svo kallaðar „Gúrú kenningar“, kenningar sem koma frá einum manni, einum skóla og ná utan um heilt svið. Gjarnan er það þannig að hópur fólks aðhyllist slíkar kenningar og láta þær stýra starfsemi sinni á ákveðnu sviði lífsins. Dæmi um þetta innan menntavísindanna eru kenningar eða stefnur kennda við einn mann / skóla, t.d. Anþropósófismi sem er runninn undan rifjum Rudolf Steiner, eða Montessory stefnan, og Summerhill skólinn

Þriðja stigs kenningar eru svo kenningastraumar þar sem margir hafa rannsakað, skrifað og tekist á um afmarkaða hluta kenningarinnar. Þar má nefna Behaviourisma, Humanisma, Hugsmíðahyggju o.s.frv.

Það sem mér fannst gagnlegt við þessa framsetningu var að hún gerir deginum ljósara að kenningar eru eitthvað hversdagslegt sem við mannfólkið notum til þess að komast í gegnum lífið. Það liggur bara mis mikil vinna á bak við hverja kenningu fyrir sig. Hver kenning er þar að auki mótuð og jafnvel bundin af því hvaðan hún kemur.

Engin ein kenning getur gert kröfu um að skýra allt, en hún getur verið mjög gagnleg þegar við viljum horfa á tilveruna frá tilteknu sjónarhorni. Myndin hér fyrir neðan sýnir hvernig þrár „leiðir“/kenningar til að skoða „heiminn“ sýna hver fyrir sig aðeins brot af „veruleikanum“.

Þrjú ólík sjónarhorn, gefa þrjár ólíkar myndir af „tilverunni“

Meira efni um kenningar

•  Allyson Macdonald hefur skrifað svipaða samantekt sem mér finnst líka mjög gagnleg.
• Gagnagrunnur með stuttu yfirliti yfir kenningar sem þykja gagnlegar í tengslum við hönnun fræðslu
• Hér er óflokkað safn mitt með slóðum í efni sem ég hef fundið á netinu og flokkað undir „Kenningar“

Frá mínu sjónarhóli eru kenningar um nám fullorðinna gagnleg verkfæri sem hjálpa okkur að skýra það sem við sjáum í samskiptum okkar við fullorðna námsmenn. Þær hjálpa okkur að ákveða leiðir þegar við skipuleggjum námsferli fyrir fullorðna. Kenningar um nám fullorðinna hjálpa okkur að velja aðferðir og hjálpa okkur að sjá fyrir hvað gerist ef við beitum tilteknum aðferðum.

Málið er að þekkja til margra kenninga, láta þær upplýsa hugsun okkar og prófa að nota þær til að rökstyðja það sem við gerum þegar við vinnum með fullorðnu fólki í tenglum við alls konar breytingar, nám og þroska.